woensdag 28 maart 2012

Etenstijd! Gevulde Aubergines

Dit keer een gerecht uit de Griekse keuken met aubergine in de hoofdrol. Je kent hem vast wel, die paarse (auberginekleurige!) langwerpige vrucht. Het is een subtropische plant uit de familie van de nachtschade, waar ook de aardappel deel van uit maakt. Aubergine wordt al meer dan 4000 jaar gekweekt in het verre Oosten en  van daar uit vond hij zijn weg naar de Arabische wereld en de landen rond de Middellandse Zee. 


De laatste jaren wordt aubergine ook in Nederland gekweekt. Wel in de kas, want ons klimaat is helemaal niet geschikt voor deze warmteminnende plant. In zijn wilde vorm heeft aubergine witte vruchten ter grootte van een ei, vandaar dat hij ook wel eens eierplant genoemd wordt.


Gebruik alleen rijpe vruchten en eet aubergine nooit rauw. In beide gevallen is het gehalte solanine vrij hoog. Dit alkaloïde, dat ook in aardappels zit,  kan maag- en darmklachten veroorzaken. Solanine verdwijnt grotendeels tijdens verhitting en is dan niet meer schadelijk voor je gezondheid.


De smaak van aubergine is neutraal, de schil en het vruchtvlees daar vlak onder heeft een bittere toets die niet iedereen op prijs stelt. Vanwege zijn neutrale smaak is aubergine prima te combineren met ingrediënten die een meer uitgesproken smaak hebben. Aubergines hebben een positief effect op de bloedsomloop en bevatten slechts 0,2% vet.

De link brengt je naar de volledige beschrijving van het recept 

gevulde aubergines met lamsgehakt en hoe je het klaar moet maken. Je kunt het vlees ook weglaten en vervangen door oesterzwammen.


Smakelijk eten!

dinsdag 27 maart 2012

Peterselie, voor zonnige gerechten en meer

krulpeterselie
foto: M. van Stratum
Fransen kunnen niet zonder peterselie. Ze gebruiken dit aromatische kruid in vrijwel alle gerechten. 
Er zijn drie soorten peterselie: krulpeterselie met zijn fraai gekroesd blad, platte peterselie, die een beetje lijkt op selderij of lavas maar een andere smaak heeft en wortelpeterselie, een soort met een verdikte wortel, die veel gebruikt wordt in Oost-Europa.


Peterselie komt wel in het wild voor, maar lijkt als twee druppels water op zijn giftige neef de hondspeterselie. Waarschijnlijk is dat de reden waarom peterselie al sinds mensenheugenis alleen gekweekt wordt gebruikt.
Omdat peterselie overal in het Middellandse Zee-gebied kwistig wordt gebruikt, liggen zijn roots waarschijnlijk in die streken en kwam het via kloosters en handelaren uiteindelijk ook bij ons terecht. 


platte peterselie
Krulpeterselie heeft een zacht aromatische smaak en wordt veel verwerkt als versiering. Aardappelpuree bijvoorbeeld ziet er ineens feestelijk uit met wat toefjes krulpeterselie en wat meer is, het kruid doet de smaak van de puree beter uitkomen. 
Wil je echt genieten van het aroma dat peterselie je bieden kan, neem dan platte peterselie. Het ontbreekt nooit in een bouquet garni en het is een belangrijk ingrediënt in tabouleh, een frisse salade uit het nabije oosten.
Jammer genoeg is platte peterselie niet altijd verkrijgbaar, maar dat kun je gemakkelijk oplossen door het zelf te kweken in de tuin of het balkon. Dat gaat erg gemakkelijk want peterselie is niet veeleisend. Je moet er wel op letten dat hij niet in de volle zon staat, want daar kan peterselie niet tegen.


Wil je meer weten over peterselie en wat je er mee kunt doen in de keuken, de tuin en huisapotheek? Hier lees je alles over peterselie!




Touchworld, de kruidigste site van Nederland

dinsdag 20 maart 2012

Hatsjie, het is lente


Het is lente! Tulpen, narcissen en hyacinten verven de tuin in vrolijke kleuren. Vogels geven enthousiast een gratis lenteconcert en het tere groen van wilgen en seringen is een belofte voor de zomer.
Vreugde alom zou je zeggen, maar voor een kwart van alle Nederlanders zit aan de lente een donker randje. Ze hebben last van hooikoorts.



bloeiende weegbree
foto: margriet van stratum 
Deze allergie wordt veroorzaakt door bepaalde stoffen in stuifmeel van allerlei soorten bomen en planten. Bekende boosdoeners zijn de pollen van essen, berken, grassen en weebree. 
Hooikoorts uit zich in de opzwelling van slijmvliezen van de ogen en de luchtwegen. 
Brandende en tranende ogen, een verstopte neus, niezen, een loopneus, jeuk en keelpijn zijn de voornaamste verschijnselen.
En wat erger is: Je kunt hooikoorts niet genezen, alleen verlichten.


Hier enkele tips die verlichting kunnen brengen:
 

Het weerbericht geeft meestal aan hoe het gesteld staat met de pollen in de lucht. Blijf op dagen dat er veel stuifmeel rondwaait

  • zoveel mogelijk binnen en hou ramen gesloten.
  • bescherm je ogen door een zonnebril te dragen
  • 's avonds voor je gaat slapen je haren wassen.
  • drie maal daags een kop brandnetelthee of, nog effectiever: drie maal daags een eetlepel uitgeperst brandnetelsap. 

Wil dit allemaal geen soelaas bieden, dan kan de dokter je een anti-histamine middel voorschrijven.


Touchworld, de kruidigste site van Nederland

vrijdag 16 maart 2012

Wat eten we vandaag?

Schar is een zeevis, die zich ophoudt in de zandige bodem van de Noordzee en een deel van de Atlantische oceaan. Hij wordt ook wel de tong van de arme mens genoemd, maar dat is niet terecht vind ik. Het is niet eens familie van de tong. Wel van bot en schol, ook platvissen. Het vlees van schar is minder fijn van structuur dan van tong, maar wel erg smakelijk. Hij is het hele jaar verkrijgbaar, maar op zijn lekkerst tussen september en januari. Je kunt schar gemakkelijk een paar maanden bewaren in de diepvries.


Schar is lekker bij rijst en pasta, maar deze keer heb ik een meer traditionele maaltijd gemaakt met gekruide gebakken aardappelen en een frisse salade. Hou je niet van graten, dan kun je de visboer vragen de schar te fileren. Kies dan wel grotere exemplaren anders hou je maar weinig over.
Overigens is het de moeite waard om schar panklaar, dus met graat,  klaar te maken, dan smaakt de vis nog lekkerder! 

Zit je verlegen om een menu suggestie?  Hier vind je de volledige beschrijving van het gerecht, met alle ingrediënten die je daarvoor nodig hebt
Alvast Smakelijk eten!


Touchworld, de kruidigste site van Nederland

dinsdag 13 maart 2012

Wat zijn alkaloïden eigenlijk?


Alkaloïden zijn stikstofhoudende stofwisselingsproducten van groene planten, die oplosbaar zijn in waterige oplossingen van zuren. Zij hebben uiteenlopende eigenschappen, maar wat ze gemeen hebben is, dat ze sterk op de leverfunctie werken en daardoor in meer of mindere mate giftig zijn.


De farmacologische wetenschap heeft alkaloïden goed onderzocht en geïsoleerd.
Thans zijn enkele honderden alkaloïden bekend. Het eerste alkaloïd werd in 1803 geïsoleerd: morfine uit de papaverplant.

De pure, geïsoleerde alkaloïden en synthetisch afgeleiden daarvan worden wereldwijd in de farmaceutische industrie toegepast vanwege hun pijnstillende, krampwerende en bacteriedodende werking.

In planten komen alkaloïden in hun pure vorm niet voor, maar sommige planten hebben als hoofdbestanddeel zoveel alkaloïden dat zij dodelijk giftig zijn. Deze planten, waaronder de wolfskers en papaver horen absoluut niet thuis in de huisapotheek en gebruik je dus nooit op eigen houtje.

In de meeste planten is de concentratie alkaloïde zo laag, dat zij, wanneer je je houdt aan de voorgeschreven hoeveelheid, een heilzame werking hebben. Voorbeelden van planten met een lage concentratie zijn smeerwortel, valeriaan en klein hoefblad.

Touchworld, de kruidigste site van Nederland

maandag 12 maart 2012

Oregano, een zuiders keukenkruid



Liefhebbers van de mediterrane keuken kunnen niet zonder oregano. Het is een van de belangrijkste kruiden in de Italiaanse keuken. Vooral op pizza’s is oregano onontbeerlijk. Een recept voor een lekkere pizza met vis vind je hier.
Ook tomatensaus, groenten en gegrild vlees worden gekruid met oregano. Samen met basilicum geeft het de specifieke Italiaanse toets aan een veelvoud van gerechten.
  

In Turkeye gebruikt men oregano vooral voor het kruiden van schapen- en lamsvlees. In restaurants tref je vaak oregano aan op tafel, samen met paprika, peper en zout. 
In de Griekse keuken gebruikt men oregano vooral in salades en in olijfolie met citroen als dressing over visgerechten. Maar ook groentegerechten met en zonder vlees worden kwistig met oregano gekruid. Zoals in dit gerecht: aubergines met lamsgehakt

Oregano vond zijn weg naar Amerika na de tweede wereldoorlog, toen Amerikaanse soldaten het meebrachten. Het is tegenwooordig een vast bestanddeel van de pizzakruiden voor american pizza’s. 
In Latijns Amerika leerde men oregano kennen door de Spanjaarden en Portugezen, ook al liefhebbers van dit kruid. Daar is het, samen met chilipeper, een belangrijk bestanddeel in chili con carne. 

Opmerkelijk genoeg is oregano ook een veel gebruikt kruid in Duitsland. Daar gebruikt men het als smaakmaker voor verschillende worsten en staat er dan ook bekend als Wurstkraut.

Touchworld, de kruidigste site van Nederland

woensdag 7 maart 2012

Wat zullen we eten?

Poon is niet moeders mooiste onder de zeevissen. Dat komt vooral omdat zijn kop nogal groot is in verhouding tot zijn lijf. Laat je daarom niet afschrikken als je hem in de vishandel tegenkomt, want poon is heel erg lekker!
Poon, ook wel knorhaan genoemd, is in België zelfs uitgekozen tot vis van het jaar 2012..


Samen met rijst, groenten en zacht fruit zet je met gebakken poon, gekruid met dille,  een gezonde maaltijd op tafel.

Dus, als je een keer worstelt met de vraag "wat zullen we eten?" vind je hier het volledige recept. Smakelijk!





Touchworld, de kruidigste site van Nederland

dinsdag 6 maart 2012

Strontje, een pijnlijk ongemak


En op een ochtend wordt je wakker met een opgezwollen ooglid. Het doet een beetje pijn en later op de dag verandert de zwelling in een rood puistje. Je hebt er nu toch wel echt last van.
De volgende dagen komt er op het pukkeltje een geel kopje en het gaat meer pijn doen. En dan opeens barst het puistje open en komt er pus uit. De zwelling trekt weg en na een paar dagen is je oog weer beter. Je had last van hordeoleum externum, in de volksmond beter bekend als strontje of weegscheet. 

Een strontje is een ontsteking van de ooglidrand (boven of onder) door een bacteriële infectie van een talg- of zweetkliertje bij het haarzakje van een wimper. Soms blijft het bij één strontje, maar vaker krijg je er nog een. Dat komt omdat de bacterie ook andere haarzakjes infecteert. 

salie
Behandeling is eigenlijk niet nodig, de infectie verdwijnt vanzelf weer.

Je kunt wel een handje helpen om het strontje sneller weg te krijgen en de pijn te verlichten.

Dat doe je met een aftreksel van salie. Dit kruid bezit antibiotische stoffen, die de infectie bestrijden.

Je neemt een schoon gaasje of papieren zakdoekje en dompelt dit in het lauwe aftreksel. Dat leg je op het zieke oog en drukt het een minuutje heel lichtjes aan. Dit doe je een paar keer achter elkaar, telkens met een schoon doekje.

Als je dat drie keer per dag herhaalt, rijpt het puistje sneller en is de kans op herhaling van een strontje beduidend kleiner. 

Touchworld, de kruidigste site van Nederland

vrijdag 2 maart 2012

Raapsteeltjes, voorboden van de lente!



Het zijn dan wel geen kruiden, maar lekker zijn de ouderwetse raapstelen wel. De eerste verse groente uit de volle grond, die vanaf maart verkrijgbaar zijn. Hou ze dus in de gaten de komende weken!

Raapstelen zijn het jonge blad van meiknolletjes en tegenwoordig gebruikt men ook wel hele jonge chinese kool.
Beide zitten vol vitamine C en nuttige mineralen als calcium en ijzer.
Je zet zo op het einde van de winter een lekkere gezonde maaltijd op tafel met die eerste lenteboden in de hoofdrol.
 

Smakelijk eten!

Touchworld, de kruidigste site van Nederland